กรมทรัพย์สินทางปัญญา เผยสหรัฐฯ ประกาศสถานการณ์คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศคู่ค้า ประจำปี 68 แล้ว คงไทยอยู่บัญชีประเทศที่ต้องจับตามอง (WL) เหมือนเดิม แต่ชื่นชมไทยผลักดันระบบการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา ทั้งแก้กฎหมายลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร องค์กรจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ แต่ยังห่วงเรื่องแอบถ่าย แอบอ้างสิทธิ์จัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ การละเมิดออนไลน์ ยันทำแผนร่วมกับสหรัฐฯ เสร็จแล้ว รอเข้า ครม. มั่นใจหลุดจากบัญชีแน่
         
น.ส.นุสรา กาญจนกูล อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 29 เม.ย.2568 ที่ผ่านมา สำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐฯ (USTR) ได้ประกาศสถานการณ์คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศคู่ค้ารายสำคัญ ภายใต้กฎหมายการค้าสหรัฐฯ มาตรา 301 พิเศษ (Special 301) ประจำปี 2568 โดยคงสถานะไทยอยู่ในบัญชีประเทศที่ต้องจับตามอง (Watch List : WL) เหมือนเดิม ซึ่งกรมได้เตรียมชี้แจงกับสหรัฐฯ ถึงพัฒนาการและดำเนินการตามแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา (IP Work Plan) เพื่อผลักดันให้ไทยหลุดจากบัญชี WL ต่อไป
         
ทั้งนี้ สหรัฐฯ ได้ชื่นชมการดำเนินการคุ้มครองและป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาของไทย ซึ่งถือเป็นหัวใจของการมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับการค้าและการลงทุนระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการแก้ไขปรับปรุงกฎหมาย 2 ฉบับ ได้แก่ กฎหมายลิขสิทธิ์และกฎหมายสิทธิบัตร รวมถึงการกำกับดูแลองค์กรจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ (Collective Management Organizations: CMOs) ที่กรมได้อนุญาตให้องค์กรจัดเก็บที่ได้ดำเนินการตามหลักปฏิบัติที่ดีในการบริหารการจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์เพลง (Code of conduct) ใช้เครื่องหมายรับรอง CMOs รวมถึงการบูรณาการหน่วยงานของไทยในการป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา โดยเฉพาะการทำงานร่วมกันระหว่างเจ้าของสิทธิ ตำรวจ และเจ้าหน้าที่ศุลกากร
         


อย่างไรก็ตาม สหรัฐฯ ยังคงมีข้อห่วงกังวลบางประการ อาทิ การลักลอบบันทึกภาพยนตร์ในโรงภาพยนตร์ การแอบอ้างสิทธิ์ในการจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ การละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ผ่านการสตรีมและดาวน์โหลดคอนเทนต์โดยไม่ได้รับอนุญาต และความล่าช้าในการดำเนินคดีละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาทั้งคดีแพ่งและคดีอาญา
         
น.ส.นุสรากล่าวว่า ที่ผ่านมา กรมได้เร่งพัฒนาระบบทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศอย่างชัดเจนและต่อเนื่อง โดยข้อกังวลของสหรัฐฯ ได้ดำเนินการสำเร็จไปแล้ว อาทิ การเข้าเป็นภาคีสนธิสัญญาว่าด้วยลิขสิทธิ์ขององค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (WIPO Copyright Treaty : WCT) และการลดระยะเวลาการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา รวมทั้งมุ่งมั่นผลักดันการแก้ไขกฎหมายลิขสิทธิ์ เพื่อรองรับการเข้าเป็นภาคีสนธิสัญญาว่าด้วยการแสดงและสิ่งบันทึกเสียงขององค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (WIPO Performances and Phonograms Treaty : WPPT) และการแก้ไขกฎหมายสิทธิบัตรเพื่อรองรับการเข้าเป็นภาคีความตกลงกรุงเฮกว่าด้วยการจดทะเบียนการออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมระหว่างประเทศ (Hague Agreement Concerning International Registration of Industrial Designs : Hague Agreement) และการยกร่างกฎหมายกำกับดูแลองค์กรจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์   
         
“การเร่งผลักดันให้ไทยหลุดจากบัญชี WL กรมกับ USTR ได้จัดทำแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา (IP Work Plan) เสร็จเรียบร้อยแล้ว และอยู่ระหว่างรอคณะรัฐมนตรี (ครม.) พิจารณาให้ความเห็นชอบต่อแผน ซึ่งแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญานี้ จะเป็นกรอบในการดำเนินการ เพื่อให้ไทยหลุดจากบัญชีดังกล่าวและทุกบัญชี”น.ส.นุสรากล่าว